Sultan II. Abdülhamid’in Mısır Kadısı Seyyid Abdullah Cemaleddin Efendi’ye Göre Siyasal Sistem

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorBarlak, Hasan
dc.date.accessioned2025-03-23T19:10:13Z
dc.date.available2025-03-23T19:10:13Z
dc.date.issued2023
dc.departmentSinop Üniversitesi
dc.description.abstractSeyyid Abdullah Cemaleddin, Osmanlı Devleti’nin 1891-1901 yılları arasındaki Mısır kadısıdır. Yaşamış olduğu zaman diliminde siyasi düşünce, ilmiye sınıfı mensuplarının çok yazdıkları bir saha değildi. O, özellikle bu sahaya yönelerek siyaset bilimine Müslümanlar adına bir katkı sunmak istemiştir. Son dönem Osmanlı âlimlerinin çoğu meşrutiyetçidir. II. Meşrutiyet’in ilanına yetişemeyen Cemaleddin Efendi ise meşrutiyet taraftarı olmamakla birlikte ısrarla meşvereti savunmuştur. Siyasal meselelere yaklaşımı esnektir. Şeriatın belirlediği sınırın dışına çıkılmadığı takdirde hükümlerin genişletilebileceğini savunur, siyasi bir meselede zamana ve şartlara göre hareket edilebileceğini söyler. Yine de onun devlet başkanının belirlenmesi konusundaki fikri klasik dönemin yaygın görüşüne yakındır. İslam hukukunda, devlet başkanını seçme ve gerektiğinde azletme yetkisine sahip olan “ehlü’l-hal ve’l-akd” isimli heyete büyük bir önem atfeder. Halifenin/devlet başkanının seçiminde ehlü’l-hal ve’l-akd üyelerinin biatını öne çıkarırken bütün Müslümanların biata katılmasını gerekli görür. Cemaleddin Efendi’ye göre, devlet işleri güvenilir, âdil, davranış yönünden dosdoğru, işini yapacak kudrete, bilgiye ve yeteneğe sahip kişilere emanet edilmeli, İslam ümmetinin adalet, müsavat, meşveret ve hürriyet esasları üzerinde yürüyen ideal millet olma vasfı korunmalıdır. Cemaleddin Efendi, görüş ve tedbire ihtiyaç duyulan devlet işlerinde istişareden ve çok katılımlı idari bir sistemden yana tavır sergiler. Devlet idaresinde istibdatı şiddetle eleştirir ve istişareyi terk ederek istibdat uygulayan idarecileri uyarmayı ihmal etmez.
dc.identifier.doi10.24186/vakanuvis.1265174
dc.identifier.endpage231
dc.identifier.issn2149-9535
dc.identifier.issn2636-7777
dc.identifier.issue1
dc.identifier.startpage191
dc.identifier.trdizinid1161960
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.24186/vakanuvis.1265174
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1161960
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11486/3556
dc.identifier.volume8
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.institutionauthorBarlak, Hasan
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofVakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi (Online)
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TR_20250323
dc.subjectTarih
dc.titleSultan II. Abdülhamid’in Mısır Kadısı Seyyid Abdullah Cemaleddin Efendi’ye Göre Siyasal Sistem
dc.typeArticle

Dosyalar

Koleksiyon

TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu