EDİGEY DESTANINDA VATAN TEMASI(TATAR VE BAŞKURT VARYANTLARINA GÖRE)

dc.contributor.authorTunç, Zekiye
dc.date.accessioned2025-03-23T19:12:47Z
dc.date.available2025-03-23T19:12:47Z
dc.date.issued2021
dc.departmentSinop Üniversitesi
dc.description.abstractEdigey Destanında olaylar Deşt-i Kıpçak coğrafyasında meydana gelmektedir. Deşt-i Kıpçak milattan öncekidönemlerden itibaren Türklerin göç ettiği coğrafyalardan biridir. MS XIII. yüzyıla gelindiğinde bu kadim Türkyurduna gelen Moğollar bölgedeki Kıpçak ve Bulgarları hâkimiyetleri altına alarak Altın Orda Devleti’nikurmuşlardır. Dolayısıyla Altın Orda döneminde de bölgenin nüfusunun bir parçası olan Türk halklarından EdigeyDestanında bahsedilmiştir. Edigey Destanı gerçek tarihî şahsiyetler olan Emîr Edigey, Toktamış Han ve EmîrTimur arasında yaşanan olayları anlatır. Destanın başkahramanı olan Edigey, Toktamış Han’ın kendisiniöldürteceğini anlayarak Emîr Timur’a sığınmıştır. Edigey, Emîr Timur’dan aldığı destekle hem vatanını kurtarırhem de Toktamış Han’dan intikamını alır. Edigey Destanının Tatar ve Başkurt varyantlarında Edigey’in vatanıiçin canı pahasına mücadelesi konu olmuştur. Destanın kahramanı Edigey Ural, İdil ve buralardaki halkı içinömrünü savaşlarda tüketmekten büyük bir onur duymuştur. Edigey’in vatan sevgisi ve vatanı içinkahramanlıkları Türk halkları arasında dillendirilerek unutturulmamıştır. Edigey Destanında, Edigey Ural(Yayık) ve İdil’i düşmanlardan korumak için bahadırlık yapmasının yanı sıra bu düşüncesinin kendisi öldüktensonra da oğlu ve ülkesinin gençleri tarafından sürdürülmesini istemektedir. Başkurt varyantında anlatıldığınagöre, Edigey düşmanlarıyla savaşlarından birinde yaralanıp can vereceği esnada oğluna vasiyet olarak sonsözleri vatanı korumasına dair olmuştur. Destanda Edigey’in ölümü ülkenin karanlığa bürünmesi, yetim kalmasıve kaygılı bir sürece girilmesi olarak tasvir edilmiştir.
dc.identifier.endpage715
dc.identifier.issn2536-5126
dc.identifier.issue71
dc.identifier.startpage689
dc.identifier.trdizinid488040
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/488040
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11486/3920
dc.identifier.volume18
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.institutionauthorTunç, Zekiye
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofKaradeniz Araştırmaları
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TR_20250323
dc.subjectTarih
dc.subjectEdebiyat
dc.titleEDİGEY DESTANINDA VATAN TEMASI(TATAR VE BAŞKURT VARYANTLARINA GÖRE)
dc.typeArticle

Dosyalar