AHLÂKI NORMLARIN ONTOLOJIK KAYNAGI ve EPISTEMOLOJIK DEGERI BAGLAMINDA DIN/TANRI-AHLÂK ILISKISI

[ X ]

Tarih

2009

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Kadim Yayinlari

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Ahlâkî degerlerin kaynagi ve baglayiciligi sorunu ahlâk felsefesinin en temel sorunlarindan birisidir ve konuya iliskin olarak da felsefe tarihinde çok farkli görüsler dile getirilmistir. Biz bu makalemizde, bu baglamda din/tanri ahlâk iliskisini tartismaktayiz. Makalede, önce, ahlâkin kaynagini dinde görenler ile bu görüse karsi çikanlarin temel tezleri elestirel bir degerlendirmeye tabi tutulmakta ve ardindan da ilk ikisine nazaran daha ilimli ve olumlu bir üçüncü yol önerilmektedir. Ahlâk felsefesinin en temel sorunlarindan birisinin ahlâkî normlarin ontolojik kaynaginin ve epistemolojik degerinin ne oldugu sorunu olsa gerektir. Daha açik bir ifadeyle, ahlâk felsefesine iliskin en temel tartisma saniriz, ahlâkî degerlerin kaynaginin ne oldugu/olmasi gerektigi ve ahlâk kurallarinin baglayiciliginin nerden geldigi/gelmesi gerektigi sorunudur. Söz konusu sorun Aristotales’ten I. Kant’a, Epikür’den D. Hume’a, J. S. Mill’den G. E. Moore’a kadar genis bir filozoflar dizgesinin ilgisini çekmis, dolayisiyla farkli felsefecilerin gözünde farkli degerlendirmelere konu olmustur. Örnegin, ahlâki Aristotales akilla, Moore ve Bergson sezgi ile, Epiküros ve Kireneler hazla, Hume tutku ile J. S. Mill de fayda ile temellendirmeye çalisirken bati dün-yasinda Kant ve Kantçi gelenekten gelen Rashdall, Newman, Taylor ve Sorley gibi felsefeciler, J. Calvin, Gordon Clark ve Paul Tillich gibi teologlar ve Islam felsefe ve kelam geleneginde de Gazzali ve Es’arî gibi kelamci-filozoflar genelde din, özelde ise Tanri düsünesi ile temellendirme yoluna gitmislerdir. Iste biz bu makalemizde, diger yaklasimlari çalismamizin ilgi alani disinda tutarak, dinî inanci ahlâkin temeli olarak ele alacak ve din ile ahlâk arasinda ne tür bir iliskinin oldugu ve dinin ahlâka ne tür ve ne ölçüde bir temel teskil ettigi sorununu tartisma konusu edinecegiz.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Ahlâk, Felsefe, Tanri, Din, Teizm, Ateizm

Kaynak

Muhafazakar Düsünce Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

5

Sayı

19-20

Künye