Kâinatın yaratılmasıyla ilgili bilimsel tefsire konu olan âyetlerin bağlamsal analizi

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorGürman, Ceyda
dc.contributor.authorEser, Muhammet
dc.date.accessioned2025-03-23T19:02:03Z
dc.date.available2025-03-23T19:02:03Z
dc.date.issued2024
dc.departmentEnstitüler, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractKur'an âyetleri tarihî süreç içerisinde muhtelif usûl ve yöntemlerle, farklı bakış açılarıyla ele alınıp anlaşılmaya ve yorumlanmaya çalışılmıştır. Müfessirlerin Kur'an'ı anlama ve yorumlama çabaları birçok tefsir ekolünün ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Ortaya çıkan tefsir ekollerinden birisi de bilimsel tefsir ekolüdür. Bilimsel tefsir ekolü Kur'an'ı, âyetlerden bilimsel veri içeren bir çıkarım yapılıp yapılamayacağı yönüyle ele almaktadır. Araştırmada Kur'an âyetlerinin bilimsel verilere işaret edip etmediği, kâinatın yaratılmasıyla ilişkilendirilen âyetlerin bilimsel yönlerinin olup olmadığı ve ilgili âyetlerin bağlamlarına uygun yorumlanıp yorumlanmadığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Âyetlerin tefsirinde bağlamın dışına çıkılmamasının, sahih anlama ulaşma ve maksadı doğru tayin etme açısından oldukça önemli olduğu kanaatindeyiz. Araştırma giriş kısmı dahil üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde araştırmanın önemi, amacı, sınırları ve yöntemi üzerinde durulmuş, araştırmayla ilgili kaynakların değerlendirilmesine yer verilmiştir. Birinci bölümde âyetlerin doğru anlamlarına ulaşmak için bağlamları çerçevesinde değerlendirilmesi gerekliliği vurgulanmış, kâinatın yaratılmasıyla ilgili âyetlere bağlama uygun olarak yaklaşılıp yaklaşılmadığının belirlenmesi hedeflenmiştir. Söz konusu âyetleri bağlamları bakımından ele alan bir araştırmanın olmaması bu tezin hazırlanmasına zemin oluşturmuştur. Bilimsel tefsire konu olan tüm âyetleri yüksek lisans tezi kapsamında değerlendirmek mümkün olmayacağı için araştırma kâinatın yaratılmasıyla ilgili âyetlerle sınırlandırılmıştır. İkinci bölümde bilimsel tefsirin tanımı, bilimsel tefsir akımının tarihî seyri, bu tefsir akımının gerekliliğini savunanlar ve bilimsel tefsir anlayışına karşı çıkıp eleştiri yöneltenlerin görüşleri ile Kur'an'ın içerik ve üslûp açısından bilimsel tefsirle ilişkisi incelenmiştir. Metinlerdeki anlam bütünlüğünün korunması için gerekli olan bağlamın ne anlama geldiği açıklanmaya çalışılmış ve bağlamın çeşitleri üzerinde durulup Kur'an âyetlerinin maksadını anlama konusunda bağlamın önemine vurgu yapılmıştır. Araştırmanın üçüncü bölümünde ise bilimsel tefsire konu olan kâinatın yaratılmasına ilişkin âyetler tespit edilerek hem klasik tefsirlerde ve hem günümüze kadar gelen süreçte kaleme alınmış tefsirlerde bu âyetler hakkında yapılan yorumlar incelenmiştir. Buna ek olarak âyetlerin bağlamlarına ulaşabilmek maksadıyla sahâbe ve tâbiûn dönemi tefsirlerine başvurulmuştur. Sahâbe ve tâbiûnun bilimsel tefsire konu olan bu âyetler hakkındaki açıklamaları ile sonraki dönem müfessirlerinin izahlarının mukayesesi yapılmıştır. Kısaca bilimsel tefsire konu olan kâinatın yaratılmasıyla ilgili âyetlerin asıl maksatlarına uygun ve bağlamlarından koparılmadan anlaşılıp anlaşılmadıkları ortaya koyulmaya çalışılmıştır.
dc.description.abstractThe verses of the Qur'ān have been tried to be understood and interpreted with various methods and methods and from different perspectives throughout the historical process. The main aim of the commentators and scholars who deal with the Qur'ān is to understand the Qur'ān and to present it to the audience in the best way they can understand. The efforts of commentators to understand and interpret the Qur'ān have paved the way for the emergence of many schools of tafsir. One of the emerging schools of interpretation is the scientific school of interpretation. The scientific school of interpretation examines the Qur'ān in terms of whether an inference containing scientific data can be made from the verses. In the study, it was tried to determine whether the verses of the Qur'ān point to scientific data, whether the verses associated with the creation of the universe have scientific aspects, and whether the relevant verses are interpreted in accordance with their context. We believe that it is very important not to go out of context in the interpretation of the verses in terms of reaching the authentic meaning and determining the purpose correctly. The study consists of three parts, including the introduction. In the first part, the importance, purpose, limits and method of the research are emphasized and the sources related to the study are evaluated. In the second part, the definition of scientific exegesis, the historical course of the scientific exegesis movement, the opinions of those who defend the necessity of this exegesis movement and those who oppose and criticize the understanding of scientific exegesis, and the relationship of the Qur'ān with scientific exegesis in terms of content and style are examined. It has been tried to explain what context means, which is necessary to preserve the integrity of meaning in the texts, and the types of context have been emphasized and the importance of context in understanding the purpose of the Qur'ānic verses has been emphasized. In the third part of the study, the verses regarding the creation of the universe, which are the subject of scientific commentary, were identified and the comments made about these verses in both classical commentaries and commentaries written up to the present day were examined. In addition, in order to reach the context of the verses, the commentaries of the companions and Tābiūn periods were consulted. The explanations of the companions and the tābiūn about these verses, which are the subject of scientific interpretation, were compared with the explanations of later period commentators. In short, it has been tried to reveal whether the verses related to the creation of the universe, which are the subject of scientific exegesis, are understood in accordance with their original intentions and without being detached from their context.
dc.identifier.endpage119
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=cr4SkWLaRMhkDRBjqthpsRJ4kTOnbLCDKJqwoEWBDNfaZlRWG5ip4lesqVgkbSUQ
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11486/2690
dc.identifier.yoktezid850780
dc.institutionauthorEser, Muhammet
dc.language.isotr
dc.publisherSinop Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TEZ_20250323
dc.subjectDin
dc.subjectReligion
dc.titleKâinatın yaratılmasıyla ilgili bilimsel tefsire konu olan âyetlerin bağlamsal analizi
dc.title.alternativeContextual analysis of verses related to the creation of the universe, which are subject to scientific interpretation
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Tez Koleksiyonu