Ziya Gökalp'in düşünce sistemi ve folklora bakışı
[ X ]
Tarih
2014
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Ziya Gökalpin folklora olan katkısı yalnızca folkloru tanımlamak ve içeriğine dair bilgi vermekle sınırlı değildir. Onun görüşleri ve yöntemleri bugün dahi halk bilimi çalışmalarında en çok başvurulanlar arasındadır. Söz gelimi halk edebiyatı ürünlerinin derlenmesine yönelik görüşleri, folklorun kadrolarına yönelik ayrımı geçerliliğini korumaktadır. Kendinden sonraki folklor araştırmacılarına ve hatta Yeni Türk devletinin kurum ve kuruluşlarına temel olan fikirleriyle kendi dönemini aşmıştır. Onun fikirlerinin şekillenmesinde etkin olan Batılı sosyolog ve düşünürleri özümsemiş fakat onları olduğu gibi tekrar etmek yerine kendi fikirleriyle sistemleştirmiştir. Bu yazıda Gökalpin fikirlerine zemin oluşturan kuram ve yaklaşımlar halk bilimi çalışmaları çerçevesinde değerlendirilmektedir. Evrimci yaklaşıma göre toplumlar canlı organizmalara benzer ve farklı toplulukların, fertlerin değişen ihtiyaçlarına cevap verecek biçimde şekillenir, kompleksleşir. Bu kompleks yapı içinde dahi onu ayakta tutan, gerekli teçhizatı sağlayan bazı amillere ihtiyaç vardır. Ziya Gökalpe göre toplumun ilerlemesinde, yeni değer ortaklıklarının yaratılmasında temel ihtiyaç halkın değerler bütünüdür. Mefkure veya ideal birliği olarak da adlandırılan bu temel zemin üzerinde ilerleme sağlanabilir. Gökalp, ulusal değerlere yönelmeyi, halkın yaşayışını ve karakterini özümsemeyi, yeni oluşumlarla bu özü birleştirip bir sentez oluşturmayı amaçlar. Oluşacak yeni medeniyette en fonksiyonel materyal halk biliminin özellikle sözlü edebiyat ürünleridir. Ziya Gökalp halk bilimin sözlü ürünlerine hem yeni bir maşeri vicdan oluşturmak hem de beynelmilel bir medeniyet yaratmakta önemli görevler yükler.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Folklor
Kaynak
Milli Folklor Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
13
Sayı
103
