İSLAM DÜŞÜNCESİNDE MUHALEFETİN TEOPOLİTİK İMKÂNI VE YAPISI
Özet
İslam dininin temel kaynakları olanKur’an-ı Kerim ve hadislerde yönetimile ilgili esaslar detaylı bir şekilde ortaya konulmamıştır. Bu durum İslamtoplumlarının siyasi yapılanmasındageniş bir beşerî saha oluşturmuştur.Bu geniş beşerî sahada muhalif tutumların en fazla belirginleştiği konu,fâsık ve zalim bir yöneticiye karşı halkın tutumunun nasıl olması gerektiğiüzerinedir. İslâm siyasî tarihinde bukonuda ileri sürülen kanaatlerdenbiri de yönetime isyan etmek, diğerbir ifade ile devrim yapmaktır. Devrim taraftarlarına göre bir yönetici iktidarını günah ve zulüm ile lekelediğinde bu yöneticinin iktidardan indirilmesi gerekir. İktidardan azletmenin gerçekleşmesi için gerektiğindeşiddete başvurulabilir. Devrim yöntemi, İslam toplumlarında neredeyseher dönemde taraftar bulmuş ve buçerçevede İslam siyasi tarihinde dinireferanslarla meşru gösterilmeye çalışılan birçok isyan hareketi yaşanmıştır. Bu çalışmanın amacı, İslamdininin temel kaynaklarının yöneticiyi değiştirme konusunda isyan yöntemine teşvik edip etmediğini veya enazından yöneticiye başkaldırmanınİslâmî çerçevede meşru bir zemininin bulunup bulunmadığını ortaya koymaktır. Bunun yanında iktidar değişiminde uygun yöntemin ne olduğuna dair temel dini metinler ve İslam âlimlerinin kanaatlerinden hareketle alternatif yaklaşımların imkânıüzerine fikir yürütmeye çabalamakda bu çalışmanın öne çıkan hedefleriarasında gösterilebilir.
The basic sources of Islamic religionwhich are in the Qur'an and the principles of administration in hadiths havenot been elaborated in detail. This situation has made a broad humanitarianfield in the political structuring of Islamic societies. This wide-ranging, antisaharan attitude is the most obviousabout how the attitude of the peopleshould be towards a vicious and cruelruler. One of the convictions which areput forward in this issue in the politicalhistory of Islam is revolt against the administration, in other words is to makerevolution. According to the supportersof the revolution, when a ruler smircheswith sin and persecution, this rulermust be taken down from power. Whennecessary to achieve the taking downfrom power, it can be resorted to violence. The method of revolution has found supporters in almost every periodin Islamic societies, and there have beenmany revolts in this framework trying tolegitimize Islamic political history withreligious references. The goal of thisstudy, it is to determine whether themain sources of Islamic religion whichencourage the rebellion method tochange the ruler, or at least to ascertainwhether there is a legitimate ground inthe Islamic frame of rebellion against the ruler. In addition, the outstandingobjectives of this study may be alsoshown to try to conduct an idea aboutthe alternative approaches based on thebeliefs of Islamic scholars and the basicreligious texts about what is the appropriate method when the power was changed.
The basic sources of Islamic religionwhich are in the Qur'an and the principles of administration in hadiths havenot been elaborated in detail. This situation has made a broad humanitarianfield in the political structuring of Islamic societies. This wide-ranging, antisaharan attitude is the most obviousabout how the attitude of the peopleshould be towards a vicious and cruelruler. One of the convictions which areput forward in this issue in the politicalhistory of Islam is revolt against the administration, in other words is to makerevolution. According to the supportersof the revolution, when a ruler smircheswith sin and persecution, this rulermust be taken down from power. Whennecessary to achieve the taking downfrom power, it can be resorted to violence. The method of revolution has found supporters in almost every periodin Islamic societies, and there have beenmany revolts in this framework trying tolegitimize Islamic political history withreligious references. The goal of thisstudy, it is to determine whether themain sources of Islamic religion whichencourage the rebellion method tochange the ruler, or at least to ascertainwhether there is a legitimate ground inthe Islamic frame of rebellion against the ruler. In addition, the outstandingobjectives of this study may be alsoshown to try to conduct an idea aboutthe alternative approaches based on thebeliefs of Islamic scholars and the basicreligious texts about what is the appropriate method when the power was changed.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Din Bilimi
Kaynak
EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
11
Sayı
2
