Erken Cumhuriyet Dönemi Türkiye’de Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele (1923-1930)
Özet
Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda, uzun veyorucu savaşlar sonucunda harabe haline gelenAnadolu’da salgın hastalıklar adeta kolgeziyordu. Anadolu halkı büyük bir sefaletiçerisinde hastane ve ilaca ulaşamıyordu.Cumhuriyetin ilanıyla birlikte halk sağlığıhizmetlerine yoğun önem verildi. ErkenCumhuriyet Dönemi olarak adlandırılabilecekolan 1923-1930 yılları arasında sağlık alanındakimesainin tamamı salgın hastalıklarla mücadeleiçin sarf edildi. Bu dönemde en yoğun görülenhastalıklar; sıtma, frengi, çiçek, kızıl, trahom,difteri ve verem idi. Ülkenin orta ve kuzeykesimlerinde frengi, güneyinde trahomtamamında ise sıtma hastalığı görülüyordu.1923-1930 döneminde bulaşıcı hastalıklarlamücadele edebilmek için heyetler kuruldu.Vilayetlerden gelen salgın ihbarları dikkatealınarak hastalığın görüldüğü yerlere ilaç, aşı,serum ve doktor gönderildi. Mücadelede önemliyeri olan aşıların üretimi devlet eliyle yapıldı.Türkiye’de üretilemeyen ilaçlar ise yurtdışındanithal edildi. 1930 yılında saha çalışmalarındanelde edilen tecrübeler doğrultusunda UmumiHıfzıssıhha Kanunu çıkarıldı. Bulaşıcı ve salgınhastalıklarla mücadele bu düzenlemeyle yasalzemine oturtuldu.Bu çalışmada Türkiye’de 1923-1930döneminde görülen bulaşıcı hastalıklarla yapılanmücadele ele alınırken; arşiv belgeleri, gazetelertelif ve tetkik eserlerden yararlanıldı.
When the Republic of Turkey was established,epidemics were almost running rampant inAnatolia, which had been ruined due to long andtiresome wars. In this great misery, Anatolianpeople did not have hospitals or medications. Withthe proclamation of the Republic, a particularimportance was given to public health services.Between the years of 1923 and 1930, which can becalled the Early Republican Period, all the effortsin the field of health were made for struggle withepidemics. The most encountered diseasesinflicting people in this period were malaria,syphilis, variola, scarlet fever, trachoma,diphtheria, and tuberculosis. Syphilis was mostlyobserved in the central and northern parts of thecountry, trachoma in the South, and malaria allaround.Committees were established to struggle withepidemics in the 1923-1930 period. Medications,vaccines, serum, and physicians were sentaccording to the reports of epidemics receivedfrom provinces. The production of vaccines, whichwere a critical part of this struggle, was carried outby the state. Medications which could not beproduced in Turkey were imported from abroad. In1930, based on the experiences gained from thefield works, the Public Health Law was enacted.With this law, the struggle with contagious andepidemic diseases gained a legal ground.Drawing on archival documents, newspapers,books, and reviews, the current study addresses thestruggle made with epidemics observed in the1923-1930 period in Turkey.
When the Republic of Turkey was established,epidemics were almost running rampant inAnatolia, which had been ruined due to long andtiresome wars. In this great misery, Anatolianpeople did not have hospitals or medications. Withthe proclamation of the Republic, a particularimportance was given to public health services.Between the years of 1923 and 1930, which can becalled the Early Republican Period, all the effortsin the field of health were made for struggle withepidemics. The most encountered diseasesinflicting people in this period were malaria,syphilis, variola, scarlet fever, trachoma,diphtheria, and tuberculosis. Syphilis was mostlyobserved in the central and northern parts of thecountry, trachoma in the South, and malaria allaround.Committees were established to struggle withepidemics in the 1923-1930 period. Medications,vaccines, serum, and physicians were sentaccording to the reports of epidemics receivedfrom provinces. The production of vaccines, whichwere a critical part of this struggle, was carried outby the state. Medications which could not beproduced in Turkey were imported from abroad. In1930, based on the experiences gained from thefield works, the Public Health Law was enacted.With this law, the struggle with contagious andepidemic diseases gained a legal ground.Drawing on archival documents, newspapers,books, and reviews, the current study addresses thestruggle made with epidemics observed in the1923-1930 period in Turkey.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Aile Çalışmaları, Antropoloji, Arkeoloji, Asya Çalışmaları, Beşeri Bilimler, Bilgi, Belge Yönetimi, Bilim Felsefesi ve Tarihi, Coğrafya, Çevre Çalışmaları, Davranış Bilimleri, Dil ve Dil Bilim, Din Bilimi, Edebi Teori ve Eleştiri, Edebiyat, Eğitim, Eğitim Araştırmaları, Eğitim, Özel, Etik, Etnik Çalışmalar, Felsefe, Film, Radyo, Televizyon, Folklor, Halkla İlişkiler, Hukuk, İşletme, Kamu Yönetimi, Kentsel Çalışmalar, Kültürel Çalışmalar, Müzik, Nüfus İstatistikleri Bilimi, Ortaçağ ve Rönesans Çalışmaları, Psikoloji, Sanat, Siyasi Bilimler, Sosyal Çalışma, Sosyoloji, Tarih, Uluslararası İlişkiler
Kaynak
Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
0
Sayı
65
