Yol Kesiciler ve Kanunsuzlar: Türkiye'de Kırsal ve Siyasi Eşkıyalıkla Mücadele (1923-1938)

dc.contributor.authorTekir, Süleyman
dc.date.accessioned2025-03-23T19:08:38Z
dc.date.available2025-03-23T19:08:38Z
dc.date.issued2024
dc.departmentSinop Üniversitesi
dc.description.abstractOsmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne kalan sorunlu miraslardan birisi eşkıyalık ve çetecilikti. On yıl boyunca devam savaş döneminde asayişi sağlamakla görevli jandarmanın cephelere savaşmak için gönderilmesiyle birlikte huzur ve güven ortamı bozuldu. Uzun savaş yıllarının ortaya çıkardığı firari askerler meselesi de ülke içerisinde faaliyet gösteren eşkıya sayısının artmasına neden oldu. Eşkıyalık, 1914’ten itibaren her zamankinden daha güçlü bir Anadolu gerçeğine dönüştü. On yıl boyunca devam eden savaş, asayişin bozulmasına neden olduğu gibi asayişi sağlaması beklenen kolluk kuvvetlerinin de yıpranmasına sebep olmuştu. Söz konusu dönemde devlet-toplum veya toplum-birey arasındaki kopuşun kanunsuz bir hüviyete bürünmüş hâli olarak ortaya çıkan eşkıyalığın bertaraf edilmesi yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’ni uzun süre uğraştırdı. 1924’ten itibaren ise ülke genelinde büyük çaplı isyan ve ayaklanma faaliyetleri görüldü. Toplumun belirli bir grubunu temsil etme iddiasıyla faaliyet gösterenlerin yanı sıra azımsanamayacak miktarda da şahsi çıkarları için eşkıyalık yapanların varlıkları söz konusuydu. Ülkenin belirli bölgelerinde hüküm süren feodal yapı, yoksulluk, uzun süre silah altında kalma, vergi yükü, toprak sahibiyle olan ilişkiler eşkıyalığın artmasına neden olan en temel sebepti. Türkiye Cumhuriyeti Devleti asayişi bozan unsurlarla mücadele edebilmek için önce asayişi sağlamakla mükellef olan kurumlarla kamu idaresini yeniden düzenledi. 1931’den itibaren eşkıyalığa karşı sergilenen kararlı tutum yedi yıl gibi bir sürede bu durumu ülke gündeminden çıkarmayı başardı. Çalışmada Cumhuriyetin tesisinden itibaren Türkiye’de görülen eşkıyalık türleri arşiv belgelerine göre kategorize ve tasnif edildi.
dc.identifier.doi10.62425/turcology.1459164
dc.identifier.endpage524
dc.identifier.issn2822-2725
dc.identifier.issue81
dc.identifier.startpage513
dc.identifier.trdizinid1267619
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.62425/turcology.1459164
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1267619
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11486/3157
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.institutionauthorTekir, Süleyman
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofTurcology research (Online)
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TR_20250323
dc.subjectAsayiş
dc.subjectJandarma
dc.subjectTürkiye Cumhuriyeti
dc.subjectEşkıya
dc.subjectÇete
dc.titleYol Kesiciler ve Kanunsuzlar: Türkiye'de Kırsal ve Siyasi Eşkıyalıkla Mücadele (1923-1938)
dc.typeArticle

Dosyalar