Halit Ziya Uşaklıgil’in “Aşka Dair” Adlı Hikâyesini Empati (Duygudaşlık) Kuramı Bağlamında Çözümleme Denemesi
[ X ]
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Okur merkezli Empati (Duygudaşlık) kuramı, Theodor Lipps tarafındangeliştirilmiştir. Lipps’e göre empati, bir insanın kendisini karşısındaki bir nesneye, örneğinbir sanat eserine yansıtması, kendisini onun içinde hissetmesi ve bu yolla o nesneyiözümseyerek anlaması sürecidir. Lipps, 1897 yılından sonraki çalışmalarında nesnelerin yanısıra insanların algılanması sırasında da “einfühlung”un ortaya çıkabileceğindenbahsetmiştir. Bu yazıda Halit Ziya Uşaklıgil’in “Aşka Dair” adlı hikâyesinin kahramanıHafız Nevzat Efendi’nin bir kadına duyduğu aşk, daha doğrusu platonik aşk, tahliledilmiştir. Bu tahlil için Empati kuramına yaslanılmıştır. Hafız Efendi aşkını, duygularınısöze dökmeden, kadınla fiziksel bir yakınlık kurmadan yaşar. Hafız sevdiği kadınla empatikurarak onu özümser. Daha doğrusu kendi yerine onu ikame etmiş gibidir. Hafız, kendisitarafından sevildiğinden haberi bile olmayan hasta kadınla gönlünde bir ve birliktedir. Nevar ki, hislerini yalnızca okuduğu ezanlara ve gazellere yansıtır. Kadının köyden ayrılışıüzerine sevdiği kadının varlığında kendini eriten Hafız Efendi, intihar eder.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Edebiyat
Kaynak
Söylem Filoloji Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
4
Sayı
1
