Yazar "Firinci, Dogan" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 4 / 4
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Arap Dili Kelime Yapisinda Istiskâli Önlemeye Yönelik Gerçeklesen Ses Olaylari(Dokuz Eylül Üniversitesi, 2022) Firinci, DoganArap dilinde ayni ve yakin seslerin kelime yapisinda olusturdugu istiskâl/agirliktan kaynaklanan, telaffuz zorlugu olusturan ses olaylari sonucunda kelime düzeyinde bir kisim fonetik ses degisimleri meydana gelmektedir. Kelimelerde ses degisiklikleri olusturan bu durumun gerekçesinin tespit edilerek ortaya konulmasi gerekmektedir. Iste bu çalisma Arap dilinde ayni ve yakin seslerin bir araya gelmesiyle olusan istiskâl nedeniyle gerçeklesen ses degisimlerini ortaya koymayi hedef edinmistir. Yaziya yansimayan sadece söyleyiste gerçeklesen ses olaylari çalismanin kapsami disinda tutulmustur. Bu amaçla basta Arap dili klasik kaynaklari olmak üzere yakin dönem dil çalismalari incelenmistir. Ayni veya yakin ses unsurlarinin bir araya gelmesiyle kelime yapisinda istiskâl meydana geldigi görülmüstür. Dile agir gelen bu durumun idgâm, ibdâl, i‘lâl, hazf, teskîn, tahfîfu’l-hemze gibi farkli ses olaylariyla ortadan kaldirildigi, saglanan çözümle birlikte kelime vezinlerinde asillarina nazaran degisikliklerin ortaya çiktigi sonucuna ulasilmistir.Öğe Arap Dili Kelime Yapisinda Istiskâli Önlemeye Yönelik Gerçeklesen Ses Olaylari- 2(Dokuz Eylül Üniversitesi, 2023) Firinci, DoganArap dilinde ayni ve yakin seslerin kelime yapisinda olusturdugu istiskâl/agirliktan kaynaklanan, telaffuz zorlugu olusturan ses olaylari sonucunda kelime düzeyinde bir kisim fonetik ses degisimleri meydana gelmektedir. Kelimelerde ses degisiklikleri olusturan bu durumun gerekçesinin tespit edilerek ortaya konulmasi gerekmektedir. Iste bu çalisma Arap dilinde ayni ve yakin seslerin bir araya gelmesiyle olusan istiskâl nedeniyle gerçeklesen ses degisimlerini ortaya koymayi hedef edinmistir. Yaziya yansimayan sadece söyleyiste gerçeklesen ses olaylari çalismanin kapsami disinda tutulmustur. Bu amaçla basta Arap dili klasik kaynaklari olmak üzere yakin dönem dil çalismalari incelenmistir. Ayni veya yakin ses unsurlarinin bir araya gelmesiyle kelime yapisinda istiskâl meydana geldigi görülmüstür. Dile agir gelen bu durumun idgâm, ibdâl, i‘lâl, hazf, teskîn, tahfîfu’l-hemze gibi farkli ses olaylariyla ortadan kaldirildigi, saglanan çözümle birlikte kelime vezinlerinde asillarina nazaran degisikliklerin ortaya çiktigi sonucuna ulasilmistir.Öğe ARAP DILINDE MEÇHÛL ECVEF FIILLERDEKI FONETIK DEGISIM VE KUR’ÂN-I KERÎM’E YANSIMASI(Sinop Üniversitesi, 2020) Firinci, DoganFâili ma‘lûm emsallerine göre hareke degisimine ugrayan meçhûl fiillerin harfleri arasindaki uyumun tekrar saglanmasi için fiilde bir takim degisiklikler meydana gelir. Fiilin fonetik yapisini degistiren bu durum hareke boyutunda kalabildigi gibi i‘lâl ve ibdâle de sebebiyet verebilir. Iste bu çalismada meçhûl ecvef fiillerde, sahih sâlim fiillere göre gözlenen i‘lâl ve ibdâlin Arap dilinde ve Kur’ân-i Kerîm âyetlerinin tilâvetindeki fonetik farkliliklar irdelenmistir. Bu amaçla Kur’ân-i Kerîm âyetleri üzerinde yapilan tarama yöntemiyle tespit edilen fiiller, Arap dili klasik kaynaklari ile yakin dönem dil çalismalari esas alinarak degerlendirilmistir. Çalisma sonucunda, meçhûl ecvef fiillerde, illet harfleriyle bitisik gelen damme ve kesranin sebep oldugu i‘lâlin farkli üç fonetik yaklasimla çözümlenerek dile uygunluk kazandirildigi görülmüstür. Bu durumun, harflerin asillarini ve manalarini dogru belirtme gayretinin yani sira olusabilecek iltibasin önüne geçme kaygisindan kaynaklandigi anlasilmistir. Ortaya konan üç farkli telaffuz içerisinde ecvef fiillerin kesrali kullanimi en fasih kabul edilmekle birlikte iltibasin söz konusu oldugu her durumda ismâm yapilmasina ve Kur’ân-i Kerîm tilâveti disinda dammeli okuyusa ruhsat verildigi de tespit edilmistir.Öğe Sarfta ‘Adl’ Olgusu(Igdir Üniversitesi, 2016) Firinci, DoganBu makalede sarf ilminde adl olgusu çesitleriyle birlikte ele alinmis, kelimeye kattigi anlamlar yönünden incelenmis ve îrâb bakimindan yaptigi etkiler degerlendirilmistir. Adl kavraminin sadece gayr-i munsarifler içerisinde bir bölüm olarak yer almasi veya modern çalismalarda sekil ve anlam yönüyle asli disinda kullanilan tüm ögeleri içerir sekilde kullanilmasi, ifade ettigi mananin anlasilmasini zorlastirmaktadir. Dolayisiyla görülen bu olumsuzluk, kavramin sözlük ve istilâhî anlamlarinin klasik kaynaklar çerçevesinde irdelenmesini zorunlu kilmaktadir. Iste bu çerçevede klasik kaynaklardan verileri elde etmek ve bunlarin analizini yapip bir senteze varma seklinde takip edilen usul neticesinde, sarftaki adl olgusunun müstakil bir isleyisi ve felsefesinin oldugu, dolayisiyla adl kavraminin diger konulardan bagimsiz olarak gramer ve egitim kitaplarinda yer almasi gerektigi sonucuna varilmistir.
