Yazar "Onur, Varol" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • [ X ]
    Öğe
    İttihat ve Terakki'nin iktisat politikaları: Fikri temeller ve uygulamalar
    (Sinop Üniversitesi, 2024) Onur, Varol; Aras, Ozan
    Sultan II. Abdülhamid yönetimine hürriyet, adalet, müsavat ve uhuvvet gibi söylemlerle karşı çıkan İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın ilk yıllarında Osmanlı Devleti'nin siyasi tarihinde önemli etkileri olmuştur. Her ne kadar kendisini net bir biçimde 1908 Jön Türk Devrimi'nde göstermiş olsa da Cemiyetin iktidar serüvenini 1913 Bab-ı Ali Baskını'ndan sonra başlatmak gerekmektedir. 1913'te iktidara gelen İttihat ve Terakki Cemiyeti kendisini birçok iktisadi sorunla yüz yüze bulmuştur. Bu sorunların en başında geri kalmış sanayi, tarımda verimlilik artışının sağlanamaması, dış borçlar, kapitülasyonlar vb. yer almaktadır. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin genel iktisadi anlayışı analiz edildiğinde, özellikle ilk dönemde liberal politikaların benimsendiği, daha sonrasında giderek milli iktisat anlayışının uygulamaya sokulduğu ifade edilebilir. Milli iktisat politikasının güçlenmesinde ülkenin Balkan coğrafyasında görülen ayrılıkçı hareketlerin ve sonrasında yaşanan I. Dünya Savaşı'nın etkilerinin olduğunu söylemek mümkündür. Konuya en genel çerçeveden bakıldığında Immanuel Wallerstein'in öne sürdüğü kapitalist dünya sistemi yaklaşımının dönemi analiz etme konusunda oldukça işlevsel olduğu ileri sürülebilir. Zira bu süreç bir yandan Batı kapitalizminin bir merkez haline gelerek kurumsallaştığı diğer yandan ise Osmanlı ekonomisi gibi sanayileşmemiş ekonomilerin bu merkezin etkileşim alanına girerek çevre ekonomileri haline dönüştüğü bir sürece karşılık gelmektedir. Bu çalışmada İttihat ve Terakki'nin iktisat politikaları sözü edilen bu kuramsal çerçeve üzerinden analiz edilmekte ve uygulanan politikaların sektörler bazında etkileri incelenmektedir. Bu bağlamda çalışmada öncelikle İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin kuruluşunun tarihsel ve fikri arka planı incelenmekte, daha sonra Cemiyetin çözüm aradığı iktisadi sorunların 19. yüzyıl boyunca ilgili kuram çerçevesinde nasıl teşekkül ettiği analiz edilmektedir. Son olarak İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin iktidar yıllarında uyguladığı iktisat politikalarının etkinliği sektörler bazında irdelenmektedir.