Namalır, NurAlptekin, KeremHatık, Sefa HaktanSafer, Vildan BinayÖztürk, Başar2025-03-232025-03-2320212630-6425https://doi.org/10.5336/jtracom.2021-81833https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/518480https://hdl.handle.net/11486/3200Amaç: Spesifik olmayan kronik bel ağrılarında, enstrüman destekli yumuşak doku mobilizasyonu (EDYDM) ve enstrümantal spinal manipülasyon\r(ESM) tedavilerinin etkinliği incelenmektir. Gereç ve Yöntemler: Tanısı konmuş, 18-65 yaş aralığındaki 93 gönüllü çalışmaya dâhil edildi. Randomize olarak\rESM grubu (n=31, 26 kadın, 5 erkek), EDYDM grubu (n=31, 24 kadın, 7 erkek)\rve kontrol grubu (KG) (n=31, 25 kadın, 6 erkek) olmak üzere 3’e ayrıldı. Tedavi\röncesinde ve tedavi sonrasında 2 kez olmak üzere demografik bilgiler anketi,\rMcGill Ağrı Ölçeği-Kısa Formu (MAÖ-KF), Oswestry Bel Ağrısı Engellilik Anketi (OBAEA), Numerik ağrı skalası (NAS), Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi\r(PUKİ) ve Eklem Hareket Açıklığı (EHA) ölçümleri ile değerlendirildi. Bütün\rgruplara ev egzersiz programı verildi. ESM ve EDYDM grubuna ise egzersize\rek olarak 4 hafta boyunca haftada 2 kez tedavi uygulandı. Bulgular: Grup içi\rtüm parametrelerde ve gruplar arasında yapılan analizde ise PUKİ dışındaki tüm\rparametrelerde anlamlı bir farklılıklar bulundu (p<0,05). İkili karşılaştırmalarda,\rESM grubunun KG’ye göre PUKİ dışındaki tüm ölçüm parametrelerinde olumlu\rsonuçlar ortaya koyduğu görüldü. EDYDM’nin KG’ye göre NAS 4. hafta ölçümü\rve PUKİ dışındaki tüm ölçüm parametrelerinde olumlu sonuçlara ulaşıldı. ESM\rve EDYDM grupları arasında ise PUKİ ve MAÖ-KF dışındaki parametrelerde,\rEHA fleksiyon, OBAEA parametrelerinin sadece 8. hafta ölçümü ile diğer tüm\rölçüm parametrelerinin 4. hafta ve 8. hafta ölçümünde ESM grubu lehine olumlu\rsonuçlar elde edildi (p<0,05). Sonuç: Egzersizlere ilave olarak uygulanan, ESM\rve EDYDM grubunun yalnızca egzersiz uygulamalarına oranla daha etkili olduğu görüldü.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessSağlık Bilimleri ve HizmetleriArticle4331832510.5336/jtracom.2021-81833518480