Tunç, Zekiye2025-03-232025-03-2320201300-57662458-9071https://hdl.handle.net/11486/2247Selçuklular, Çagri Bey ile baslayan Anadolu’ya akinlarini Sultan Tugrul, Sultan Alparslan ve Sultan Meliksah dönemlerinde sürdürerek burada kalici fetihler yapmislardir. Anadolu’da özellikle Malazgirt Savasi sonrasinda hizlanan Selçuklu akinlari Sinop’un alinmasina vesile olmus ve ilk olarak burayi Selçuklu komutanlarindan Karatekin fethetmistir (1084/1085). Karatekin’in Sinop’ta hâkimiyeti uzun sürmemis ve tahminen 1086 yilinda Bizans burayi geri almistir. Türkiye Selçuklu Sultani I. Izzeddîn Keykâvus 1214 yilinda Sinop’u fethetmis ve böylece sehir yeniden Türklerin eline geçmistir. I. Izzeddîn Keykâvus, Sinop’ta Türk-Islam kültürünü tesis eden ilk Türkiye Selçuklu sultanidir. Sinop Içkale Kitabeleri bu dönemde yazilmistir.Sinop’un ticari konumu, gerek sehri fetheden Sultan I. Izzeddîn Keykâvus ve gerekse diger Türkiye Selçuklu sultanlari tarafindan son derece önemsenmistir. Sultan I. Alâeddîn Keykûbâd idareci oldugu dönemde Sinop Limani’nin güvenligini sagladigi gibi bölgedeki imar faaliyetlerini de devam ettirmistir. Anadolu’da Mogol istilasinin baslamasi Türkiye Selçuklulari için son derece olumsuz sonuçlar dogurmus ve Sinop’a Trabzon Imparatorlugu hâkim olmustur (1254/1259). Sinop’a Trabzon Imparatorlugu hâkim olsa da Türkiye Selçuklulari sehirden vazgeçmeyip beyleri Muînüddin Süleyman Pervâne vasitasiyla yeniden burayi geri almislardir.Sonuç olarak, IV. Haçli Seferi’nin ardindan Iznik Imparatorlugu kurulunca Türkiye Selçuklu Devleti’nin Adalar Denizi ile baglantisi kesilmistir. Türkiye Selçuklulari Karadeniz ve Akdeniz’e çikislari da olmadigindan bir kara devleti haline gelmistir. Dolayisiyla Anadolu’da sikisip kalan devletin bir sekilde denizlerle temas kurmasi gerekmekte idi. Nitekim 1207 ile 1216 yillarinda Antalya ve 1214 yilinda ise Sinop’un alinmalari bu açidan devlet için zaruri idi. Türkiye Selçuklulari Sinop’u fethettikten hemen sonra burada Türk-Islam kültürünü yaymislardir. Çalismamizda Sinop’u bir Selçuklu sehrine dönüstürmek isteyen sultanlarin uyguladiklari politikalar ile yaptirdiklari mimari eserler hakkinda bilgi verilmistir. Sinop’taki Içkale, Alâeddîn Camii, Pervâne Medresesi ve Duragan Kervansarayi gibi Türkiye Selçuklu dönemi eserleri günümüzde varliklarini korumaktadirlar. Ayrica çalismamizda bu dönemde Sinop’u askeri, dini ve ilmi yönden etkileyen Emir Tayboga, Çeçe Sultan, Sari Saltuk gibi sahsiyetlerin hayatlari da anlatilmistir.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessSinopTürkiye SelçuklulariIçkaleAlâeddîn CamiiPervâne MedresesiArticle4828531210.21563/sutad.856661https://doi.org/10.21563/sutad.856661