Demircioğlu, Aytekin2015-04-212015-04-212014Demircioğlu, A. "İbn Haldun'un Mukaddime'si Bağlamında Şiilik ve Alevilik" Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, (69), 153-166, 2014.http://www.hbvdergisi.gazi.edu.tr/index.php/TKHBVD/article/view/1506/1316https://hdl.handle.net/11486/957Şiilik ve Alevilik köken itibariyle peygamberin amcasının oğlu ve damadı olan Hz. Ali’ye duyulan sevgi ve bağlılıktan doğmuştur. Kelime anlamı itibariyle yandaş, yoldaş ve dost gibi karşılıkları olan Şia, Hz. Ali’ye ve onun oğullarına bağlı olanları nitelemek için kullanılan bir sözcüktür. Şiiliğin uzun bir zamana yayılan tarihi ve geniş coğrafyalara ulaşan etkileri olmuştur. Bu nedenle zaman ve mekân faktörünün değişmesine bağlı olarak Takrib, İmamiye, Zeydiye, İsmailiye, Alevilik, Nusayrilik gibi farklı adlar ile anılmıştır. İslam dünyasında Şiilik ve Alevilik ile ilgili tartışmalar takribi VII. yüzyılda başlamıştır ve günümüzde hala sıcaklığını korumaktadır. Bir XIV. yüzyıl düşünürü olan İbn Haldun da, kendi döneminde devam eden bu tartışmalara kayıtsız kalmamış ve Mukaddime isimli kitabında Şiilik ile ilgili meselelere değinmiştir. İbn Haldun, Şiilik ile ilgili konuları hafif eleştirel bir tarzda; ama daha çok betimleyici bir üslupla ele almıştır. Bu çalışmanın ana eksenini İbn Haldun’un Mukaddime’de Şiilik ile ilgili dile getirdiği görüşlerinin tanıtılması oluşturmaktadır. Bu bağlamda, çalışmamızda ana kaynak olarak Mukaddime adlı eser kullanılmış olup yeri geldiğince farklı yazarların görüşlerine de atıfta bulunulmuştur.Shiism and Alawism originated from the love and loyalty felt for Hazrat Ali, the cousin and son-in-law of the Prophet. Having a meaning as a term of comrade, supporter and friend, Shia is a word used to define those having loyalty for Hazrat Ali and his sons. Shiism has a long story with a wide geographical feature. Therefore, depending on the factor of time and place, it was called as Taqrib, Imamiyah, Zaydiyah, Ismailiyah, Alawism, Nosayrism. Studies with regard to Shiism and Alawism in the Islamic world starting in almost 7th are still fresh in the current time. As a 14th century thinker, Ibn Khaldun could not remain indifferently for these debates going on and mentioned about the topics related to Shiisms in his book, Muqaddimah. Ibn Khaldun discussed the issues concerning Shiism in slightly critical way but rather in a descriptive method. The basic aim of the current study comprised of the introduction of the views with regard to Shiism in Muqaddimah of Ibn Khaldun. In this context, Muqaddimah was used as the basic resource in the current study and the views of some other writers were referred when necessary.trŞiilikAlevilikMukaddimeİbn HaldunShiismAlawismMuqaddimahIbn KhaldunArticle